Umhverfi og samfélag

Á undirbúningstíma Búrfellslundar hefur gefist tækifæri til að vanda hönnun og mæta þeim ábendingum sem hafa komið fram í leyfis- og skipulagsferli og almennu samráði við hagaðila.

Mati á umhverfisáhrifum Búrfellslundar lauk í desember 2016, en verkfræðistofan Mannvit vann það fyrir Landsvirkjun. Í matsskýrslunni var fjallað um möguleg umhverfisáhrif allt að 200 MW vindlundar sem felur í sér uppbyggingu 58-67 vindmylla sem yrðu að hámarki 150 m háar. Fjallað er um staðsetningu vindlundar og kosti hennar með tilliti til innviða og vindafars og rætt um tengsl framkvæmdanna við skipulag og vernd á svæðinu, þ.m.t. landsskipulag og aðal- og deiliskipulagsáætlanir.

Eftirfarandi umhverfisþættir voru til skoðunar:

• Ásýnd
• Landslag
• Hljóðvist
• Jarðmyndanir
• Gróður
• Fuglar
• Samfélag
• Fornleifar

Áhrif á hljóðvist, jarðmyndanir, gróður, fugla og fornleifar voru metin óveruleg. Áhrif á íbúa, ferðaþjónustu og ferðamenn voru metin nokkuð neikvæð en nokkuð jákvæð á sveitarfélög. Áhrif á landslag og ásýnd fengu mismunandi einkunnir, allt frá því að vera talin „engin“ og upp í „verulega neikvæð“. Áhrif vegna ásýndar eru mismunandi eftir fjarlægð, staðsetningu og legu í landslagi.

Tillögur að afmörkun Búrfellslundar mótuðust í gegnum matsferlið með það að markmiði að koma til móts við ábendingar og draga úr neikvæðum umhverfisáhrifum framkvæmdarinnar. Drög að vöktunaráætlun fyrir Búrfellslund eru birt í skýrslunni og er þar gert ráð fyrir vöktun á nokkrum umhverfisþáttum, bæði á framkvæmda- og rekstrartíma.

Mikilvægt er að hafa í huga að matsskýrslan sýnir eldri útfærslu Búrfellslundar. Í nýrri útfærslu og endurhönnun sem birt var árið 2020 breyttist staðsetning og uppröðun vindmylla, en var áfram innan rannsóknarsvæðis.

Búrfellslundur var endurhannaður árið 2020, í samræmi við athugasemdir og ábendingar sem bárust við eldri útfærslu í umhverfismati og 3. áfanga rammaáætlunar.

Við endurhönnunina var lögð áhersla á að lágmarka sjónræn áhrif Búrfellslundar. Ný útfærsla hefur í för með sér talsvert minni sýnileika frá ferðamannaleiðum og nærliggjandi ferðamannastöðum. Afmarkað var nýtt og minna svæði fyrir vindlundinn sem var staðsett nær núverandi orkumannvirkjum en áður. Umrætt svæði er innan þess rannsóknarsvæðis sem rannsakað var í mati á umhverfisáhrifum en staðsetning vindmylla er þó önnur. Með endurhönnuninni var umfang Búrfellslundar minnkað í afli úr 200 MW í 120 MW. Ennfremur var vindmyllum fækkað úr 67 í allt að 30.

Endurhannaður Búrfellslundur er ekki sýnilegur frá Stöng eða Gjánni og með því að staðsetja vindmyllurnar norðan við Sprengisandsleið (F26) og Landveg skerðist ekki útsýni að Heklu. Nýja útfærslan er ekki sýnileg frá bílastæðinu við Háafoss eins og áður var og lítt sjáanleg frá gatnamótum Landvegar og Landmannaleiðar.